ایستاده‌ام جلوی ساختمان چهل‌و‌اندی ساله‌ای، با یک کیسۀ شفاف پلاستیکی در دست؛ حاوی یک بطر آب‌معدنی خنک، یک بیسکویت ساقه‌طلایی، یک ساندویچ فلافل که از دکۀ فلزی روبه‌رو خریده‌ام و یک پاکت سیگار بهمن کوچک. هی این‌پا و آن‌پا می‌کنم. فکری، که بروم داخل یا نه. دور ساختمان چند باری دور می‌زنم. همان یک راه ورودی هست. راه از در بالکن یکی از اتاق‌هاست‌ در طبقۀ همکف‌. یک تکه از پرچینِ بالکن، چند واحد آن‌ طرف‌تر شکسته. می‌شود از آن جستی زد و بالا رفت و بعد بالکن‌به‌بالکن شد تا برسی به آن در کنده‌شده‌‌. درگاهیِ بی‌در. عصر بهاری‌ خنک و مطبوعی‌ است. زن‌ها و مردها گوشه‌کناره‌ها گعده‌ کرده‌اند و بر‌و‌بچه‌های محل در حال دوچرخه‌سواری. می‌دانم رفتن به آن تو، آن هم جلوی این‌همه چشم، کار چشم‌گیری‌ است. برگشتنی اگر به پلیس خبر نداده ‌باشند و دردسر نشده باشد، می‌تواند لکۀ ننگی بشود بر پیشانی و انگشت‌نمای خلق ‌شد و حتی می‌دانم احتمال استنطاق ‌شدن از جانب همسایه‌ها احتمالی قوی‌ است. وامانده‌ و مرددم.

تصور کن: سی سال خاموشی و بعد دوباره فرمانِ زندگی، از نو. بخش غم‌انگیز و صدالبته هولناک ماجرا این است که برخی آدم‌های جهان پیش از تاریکی، هنوز، در جهان پس از تاریکی زنده‌اند؛ این‌گونه نبوده که نوبتِ نسلی به سر برسد و همراه با عادت‌ها و تعلقات و خاطراتش محو شود و نسلی نو به طریقتی نو و در جهانی نو زندگی آغاز کند. که اگر این‌گونه بود دل‌تنگی برای رفتگان و سوگواری برای چگونه‌رفتنشان کافی می‌بود. دردناک این است که رد و نشانِ جهان پیش از تاریکی در درز و چاکِ جهانِ پس از تاریکی پیداست، و این یعنی تاریکی رخ داده است. در وقتِ بی‌خبری، بهانه‌های خوشی همیشه حاضر و آماده‌ترند، در وضعیت آگاهی اما رنج و یادآوریِ رنج، مدخل این بهانه‌ها را مسدود می‌کنند. من همیشه تاریکیِ ژرف، عظیم، و ممتدِ بلید رانر را متعلق به جهانِ کلمات و تصاویرِ «علمی‌‌تخیلی»ها می‌دانستم، متعلق به جهانِ مخلوقات و تصوراتِ ادبی‌‌سینمایی، متعلق به میدان سرگرمی، قلمروی استعاره، حداکثر به‌عنوان بازتابی اغراق‌‌آمیز و افراطی از تصمیم و عملِ ما انسان‌ها، اما نه به‌عنوان ترجمه‌ای تحت‌الفظی از خودِ زندگی‌هایمان، خودِ خودش، مستقیم، بدون واسطه، تهی از استعاره. این تاریکی نمی‌توانست، نمی‌بایست معنایی تحت‌الفظی پیدا کند؛ حداکثر یک استعاره، یک هشدار. اما شد، پیدا کرد. و این داستانِ دیگری‌ست. یک داستانِ شخصی. یک داستانِ جمعی.

شیفت کاری من تمام شده‌ است. داخل محوطه آمده‌ام. به خیلی‌ از همکاران «عصر به ‌خیر» می‌گویم. توی فضای سبز و میان چمن‌ها چند خانواده نشسته‌اند. فلاسک چای دارند. معلوم است از شهرستان آمده‌اند. برمی‌گردم و به هیبت ساختمان سفید پشت‌سرم نگاه می‌کنم. «بیمارستان» پنج‌طبقه است و عریض. نور چشمم را می‌زند. اما افغان‌ها به آن می‌گویند: «شفاخانه». یکی از ما این وسط خیلی خوش‌بین است. دو بار نگاهی به در ورودی و لابی بیمارستان می‌اندازم. خطوط راهنمای هر بخش با رنگ مشخص کف زمین کشیده شده ‌است. نمی‌خواهم برگردم. مسیرها را حفظم.